Náboženství
Hinduismus		Mahábháráta
	< zpět	Kniha 1  -  Ādiparvan	kapitola 191. - 200.
	< zpět	Kniha 1  -  Ādiparvan	kapitola 191.
	1 vaiśaṃpāyana uvāca 1 pāṇḍavaiḥ saha saṃyogaṃ gatasya drupadasya tu na babhūva bhayaṃ kiṃ cid devebhyo 'pi kathaṃ cana 2 kuntīm āsādya tā nāryo drupadasya mahātmanaḥ nāma saṃkīrtayantyas tāḥ pādau jagmuḥ svamūrdhabhiḥ 3 kṛṣṇā ca kṣaumasaṃvītā kṛtakautukamaṅgalā kṛtābhivādanā śvaśrvās tasthau prahvā kṛtāñjaliḥ 4 rūpalakṣaṇasaṃpannāṃ śīlācārasamanvitām draupadīm avadat premṇā pṛthāśīrvacanaṃ snuṣām 5 yathendrāṇī harihaye svāhā caiva vibhāvasau rohiṇī ca yathā some damayantī yathā nale 6 yathā vaiśravaṇe bhadrā vasiṣṭhe cāpy arundhatī yathā nārāyaṇe lakṣmīs tathā tvaṃ bhava bhartṛṣu 7 jīvasūr vīrasūr bhadre bahusaukhyasamanvitā subhagā bhogasaṃpannā yajñapatnī svanuvratā 8 atithīn āgatān sādhūn bālān vṛddhān gurūṃs tathā pūjayantyā yathānyāyaṃ śaśvad gacchantu te samāḥ 9 kurujāṅgalamukhyeṣu rāṣṭreṣu nagareṣu ca anu tvam abhiṣicyasva nṛpatiṃ dharmavatsalam 10 patibhir nirjitām urvīṃ vikrameṇa mahābalaiḥ kuru brāhmaṇasāt sarvām aśvamedhe mahākratau 11 pṛthivyāṃ yāni ratnāni guṇavanti gunānvite tāny āpnuhi tvaṃ kalyāṇi sukhinī śaradāṃ śatam 12 yathā ca tvābhinandāmi vadhv adya kṣaumasaṃvṛtām tathā bhūyo 'bhinandiṣye sūtaputrāṃ guṇānvitām 13 tatas tu kṛtadārebhyaḥ pāṇḍubhyaḥ prāhiṇod dhariḥ muktāvaiḍūryacitrāṇi haimāny ābharaṇāni ca 14 vāsāṃsi ca mahārhāṇi nānādeśyāni mādhavaḥ kambalājinaratnāni sparśavanti śubhāni ca 15 śayanāsanayānāni vividhāni mahānti ca vaiḍūryavajracitrāṇi śataśo bhājanāni ca 16 rūpayauvanadākṣiṇyair upetāś ca svalaṃkṛtāḥ preṣyāḥ saṃpradadau kṛṣṇo nānādeśyāḥ sahasraśaḥ 17 gajān vinītān bhadrāṃś ca sadaśvāṃś ca svalaṃkṛtān rathāṃś ca dāntān sauvarṇaiḥ śubhaiḥ paṭṭair alaṃkṛtān 18 koṭiśaś ca suvarṇaṃ sa teṣām akṛtakaṃ tathā vītīkṛtam ameyātmā prāhiṇon madhusūdanaḥ 19 tat sarvaṃ pratijagrāha dharmarājo yudhiṣṭhiraḥ mudā paramayā yukto govindapriyakāmyayā
	< zpět	Kniha 1  -  Ādiparvan	kapitola 192.
	1 vaiśaṃpāyana uvāca 1 tato rājñāṃ carair āptaiś cāraḥ samupanīyata pāṇḍavair upasaṃpannā draupadī patibhiḥ śubhā 2 yena tad dhanur āyamya lakṣyaṃ viddhaṃ mahātmanā so 'rjuno jayatāṃ śreṣṭho mahābāṇadhanurdharaḥ 3 yaḥ śalyaṃ madrarājānam utkṣipyābhrāmayad balī trāsayaṃś cāpi saṃkruddho vṛkṣeṇa puruṣān raṇe 4 na cāpi saṃbhramaḥ kaś cid āsīt tatra mahātmanaḥ sa bhīmo bhīmasaṃsparśaḥ śatrusenāṅgapātanaḥ 5 brahmarūpadharāñ śrutvā pāṇḍurājasutāṃs tadā kaunteyān manujendrāṇāṃ vismayaḥ samajāyata 6 saputrā hi purā kuntī dagdhā jatugṛhe śrutā punarjātān iti smaitān manyante sarvapārthivāḥ 7 dhik kurvantas tadā bhīṣmaṃ dhṛtarāṣṭraṃ ca kauravam karmaṇā sunṛśaṃsena purocanakṛtena vai 8 vṛtte svayaṃvare caiva rājānaḥ sarva eva te yathāgataṃ viprajagmur viditvā pāṇḍavān vṛtān 9 atha duryodhano rājā vimanā bhrātṛbhiḥ saha aśvatthāmnā mātulena karṇena ca kṛpeṇa ca 10 vinivṛtto vṛtaṃ dṛṣṭvā draupadyā śvetavāhanam taṃ tu duḥśāsano vrīḍan mandaṃ mandam ivābravīt 11 yady asau brāhmaṇo na syād vindeta draupadīṃ na saḥ na hi taṃ tattvato rājan veda kaś cid dhanaṃjayam 12 daivaṃ tu paramaṃ manye pauruṣaṃ tu nirarthakam dhig asmatpauruṣaṃ tāta yad dharantīha pāṇḍavāḥ 13 evaṃ saṃbhāṣamāṇās te nindantaś ca purocanam viviśur hāstinapuraṃ dīnā vigatacetasaḥ 14 trastā vigatasaṃkalpā dṛṣṭvā pārthān mahaujasaḥ muktān havyavahāc cainān saṃyuktān drupadena ca 15 dhṛṣṭadyumnaṃ ca saṃcintya tathaiva ca śikhaṇḍinam drupadasyātmajāṃś cānyān sarvayuddhaviśāradān 16 viduras tv atha tāñ śrutvā draupadyā pāṇḍavān vṛtān vrīḍitān dhārtarāṣṭrāṃś ca bhagnadarpān upāgatān 17 tataḥ prītamanāḥ kṣattā dhṛtarāṣṭraṃ viśāṃ pate uvāca diṣṭyā kuravo vardhanta iti vismitaḥ 18 vaicitravīryas tu nṛpo niśamya vidurasya tat abravīt paramaprīto diṣṭyā diṣṭyeti bhārata 19 manyate hi vṛtaṃ putraṃ jyeṣṭhaṃ drupadakanyayā duryodhanam avijñānāt prajñācakṣur nareśvaraḥ 20 atha tv ājñāpayām āsa draupadyā bhūṣaṇaṃ bahu ānīyatāṃ vai kṛṣṇeti putraṃ duryodhanaṃ tadā 21 athāsya paścād vidura ācakhyau pāṇḍavān vṛtān sarvān kuśalino vīrān pūjitān drupadena ca teṣāṃ saṃbandhinaś cānyān bahūn balasamanvitān 22 dhṛtarāṣṭra uvāca 22 yathaiva pāṇḍoḥ putrās te tathaivābhyadhikā mama seyam abhyadhikā prītir vṛddhir vidura me matā yat te kuśalino vīrā mitravantaś ca pāṇḍavāḥ 23 ko hi drupadam āsādya mitraṃ kṣattaḥ sabāndhavam na bubhūṣed bhavenārthī gataśrīr api pārthivaḥ 24 vaiśaṃpāyana uvāca 24 taṃ tathā bhāṣamāṇaṃ tu viduraḥ pratyabhāṣata nityaṃ bhavatu te buddhir eṣā rājañ śataṃ samāḥ 25 tato duryodhanaś caiva rādheyaś ca viśāṃ pate dhṛtarāṣṭram upāgamya vaco 'brūtām idaṃ tadā 26 saṃnidhau vidurasya tvāṃ vaktuṃ nṛpa na śaknuvaḥ viviktam iti vakṣyāvaḥ kiṃ tavedaṃ cikīrṣitam 27 sapatnavṛddhiṃ yat tāta manyase vṛddhim ātmanaḥ abhiṣṭauṣi ca yat kṣattuḥ samīpe dvipadāṃ vara 28 anyasmin nṛpa kartavye tvam anyat kuruṣe 'nagha teṣāṃ balavighāto hi kartavyas tāta nityaśaḥ 29 te vayaṃ prāptakālasya cikīrṣāṃ mantrayāmahe yathā no na graseyus te saputrabalabāndhavān
	< zpět	Kniha 1  -  Ādiparvan	kapitola 193.
	1 dhṛtarāṣṭra uvāca 1 aham apy evam evaitac cintayāmi yathā yuvām vivektuṃ nāham icchāmi tv ākāraṃ viduraṃ prati 2 atas teṣāṃ guṇān eva kīrtayāmi viśeṣataḥ nāvabudhyeta viduro mamābhiprāyam iṅgitaiḥ 3 yac ca tvaṃ manyase prāptaṃ tad brūhi tvaṃ suyodhana rādheya manyase tvaṃ ca yat prāptaṃ tad bravīhi me 4 duryodhana uvāca 4 adya tān kuśalair vipraiḥ sukṛtair āptakāribhiḥ kuntīputrān bhedayāmo mādrīputrau ca pāṇḍavau 5 atha vā drupado rājā mahadbhir vittasaṃcayaiḥ putrāś cāsya pralobhyantām amātyāś caiva sarvaśaḥ 6 parityajadhvaṃ rājānaṃ kuntīputraṃ yudhiṣṭhiram atha tatraiva vā teṣāṃ nivāsaṃ rocayantu te 7 ihaiṣāṃ doṣavad vāsaṃ varṇayantu pṛthak pṛthak te bhidyamānās tatraiva manaḥ kurvantu pāṇḍavāḥ 8 athavā kuśalāḥ ke cid upāyanipuṇā narāḥ itaretarataḥ pārthān bhedayantv anurāgataḥ 9 vyutthāpayantu vā kṛṣṇāṃ bahutvāt sukaraṃ hi tat athavā pāṇḍavāṃs tasyāṃ bhedayantu tataś ca tām 10 bhīmasenasya vā rājann upāyakuśalair naraiḥ mṛtyur vidhīyatāṃ channaiḥ sa hi teṣāṃ balādhikaḥ 11 tasmiṃs tu nihate rājan hatotsāhā hataujasaḥ yatiṣyante na rājyāya sa hi teṣāṃ vyapāśrayaḥ 12 ajeyo hy arjunaḥ saṃkhye pṛṣṭhagope vṛkodare tam ṛte phalguno yuddhe rādheyasya na pādabhāk 13 te jānamānā daurbalyaṃ bhīmasenam ṛte mahat asmān balavato jñātvā naśiṣyanty abalīyasaḥ 14 ihāgateṣu pārtheṣu nideśavaśavartiṣu pravartiṣyāmahe rājan yathāśraddhaṃ nibarhaṇe 15 athavā darśanīyābhiḥ pramadābhir vilobhyatām ekaikas tatra kaunteyas tataḥ kṛṣṇā virajyatām 16 preṣyatāṃ vāpi rādheyas teṣām āgamanāya vai te loptrahāraiḥ saṃdhāya vadhyantām āptakāribhiḥ 17 eteṣām abhyupāyānāṃ yas te nirdoṣavān mataḥ tasya prayogam ātiṣṭha purā kālo 'tivartate 18 yāvac cākṛtaviśvāsā drupade pārthivarṣabhe tāvad evādya te śakyā na śakyās tu tataḥ param 19 eṣā mama matis tāta nigrahāya pravartate sādhu vā yadi vāsādhu kiṃ vā rādheya manyase
	< zpět	Kniha 1  -  Ādiparvan	kapitola 194.
	1 karṇa uvāca 1 duryodhana tava prajñā na samyag iti me matiḥ na hy upāyena te śakyāḥ pāṇḍavāḥ kurunandana 2 pūrvam eva hi te sūkṣmair upāyair yatitās tvayā nigrahītuṃ yadā vīra śakitā na tadā tvayā 3 ihaiva vartamānās te samīpe tava pārthiva ajātapakṣāḥ śiśavaḥ śakitā naiva bādhitum 4 jātapakṣā videśasthā vivṛddhāḥ sarvaśo 'dya te nopāyasādhyāḥ kaunteyā mamaiṣā matir acyuta 5 na ca te vyasanair yoktuṃ śakyā diṣṭakṛtā hi te śaṅkitāś cepsavaś caiva pitṛpaitāmahaṃ padam 6 paraspareṇa bhedaś ca nādhātuṃ teṣu śakyate ekasyāṃ ye ratāḥ patnyāṃ na bhidyante parasparam 7 na cāpi kṛṣṇā śakyeta tebhyo bhedayituṃ paraiḥ paridyūnān vṛtavatī kim utādya mṛjāvataḥ 8 īpsitaś ca guṇaḥ strīṇām ekasyā bahubhartṛtā taṃ ca prāptavatī kṛṣṇā na sā bhedayituṃ sukham 9 āryavṛttaś ca pāñcālyo na sa rājā dhanapriyaḥ na saṃtyakṣyati kaunteyān rājyadānair api dhruvam 10 tathāsya putro guṇavān anuraktaś ca pāṇḍavān tasmān nopāyasādhyāṃs tān ahaṃ manye kathaṃ cana 11 idaṃ tv adya kṣamaṃ kartum asmākaṃ puruṣarṣabha yāvan na kṛtamūlās te pāṇḍaveyā viśāṃ pate tāvat praharaṇīyās te rocatāṃ tava vikramaḥ 12 asmatpakṣo mahān yāvad yāvat pāñcālako laghuḥ tāvat praharaṇaṃ teṣāṃ kriyatāṃ mā vicāraya 13 vāhanāni prabhūtāni mitrāṇi bahulāni ca yāvan na teṣāṃ gāndhāre tāvad evāśu vikrama 14 yāvac ca rājā pāñcālyo nodyame kurute manaḥ saha putrair mahāvīryais tāvad evāśu vikrama 15 yāvann āyāti vārṣṇeyaḥ karṣan yādavavāhinīm rājyārthe pāṇḍaveyānāṃ tāvad evāśu vikrama 16 vasūni vividhān bhogān rājyam eva ca kevalam nātyājyam asti kṛṣṇasya pāṇḍavārthe mahīpate 17 vikrameṇa mahī prāptā bharatena mahātmanā vikrameṇa ca lokāṃs trīñ jitavān pākaśāsanaḥ 18 vikramaṃ ca praśaṃsanti kṣatriyasya viśāṃ pate svako hi dharmaḥ śūrāṇāṃ vikramaḥ pārthivarṣabha 19 te balena vayaṃ rājan mahatā caturaṅgiṇā pramathya drupadaṃ śīghram ānayāmeha pāṇḍavān 20 na hi sāmnā na dānena na bhedena ca pāṇḍavāḥ śakyāḥ sādhayituṃ tasmād vikrameṇaiva tāñ jahi 21 tān vikrameṇa jitvemām akhilāṃ bhuṅkṣva medinīm nānyam atra prapaśyāmi kāryopāyaṃ janādhipa 22 vaiśaṃpāyana uvāca 22 śrutvā tu rādheyavaco dhṛtarāṣṭraḥ pratāpavān abhipūjya tataḥ paścād idaṃ vacanam abravīt 23 upapannaṃ mahāprājñe kṛtāstre sūtanandane tvayi vikramasaṃpannam idaṃ vacanam īdṛśam 24 bhūya eva tu bhīṣmaś ca droṇo vidura eva ca yuvāṃ ca kurutāṃ buddhiṃ bhaved yā naḥ sukhodayā 25 tata ānāyya tān sarvān mantriṇaḥ sumahāyaśāḥ dhṛtarāṣṭro mahārāja mantrayām āsa vai tadā
	< zpět	Kniha 1  -  Ādiparvan	kapitola 195.
	1 bhīṣma uvāca 1 na rocate vigraho me pāṇḍuputraiḥ kathaṃ cana yathaiva dhṛtarāṣṭro me tathā pāṇḍur asaṃśayam 2 gāndhāryāś ca yathā putrās tathā kuntīsutā matāḥ yathā ca mama te rakṣyā dhṛtarāṣṭra tathā tava 3 yathā ca mama rājñaś ca tathā duryodhanasya te tathā kurūṇāṃ sarveṣām anyeṣām api bhārata 4 evaṃ gate vigrahaṃ tair na rocaye; saṃdhāya vīrair dīyatām adya bhūmiḥ teṣām apīdaṃ prapitāmahānāṃ; rājyaṃ pituś caiva kurūttamānām 5 duryodhana yathā rājyaṃ tvam idaṃ tāta paśyasi mama paitṛkam ity evaṃ te 'pi paśyanti pāṇḍavāḥ 6 yadi rājyaṃ na te prāptāḥ pāṇḍaveyās tapasvinaḥ kuta eva tavāpīdaṃ bhāratasya ca kasya cit 7 atha dharmeṇa rājyaṃ tvaṃ prāptavān bharatarṣabha te 'pi rājyam anuprāptāḥ pūrvam eveti me matiḥ 8 madhureṇaiva rājyasya teṣām ardhaṃ pradīyatām etad dhi puruṣavyāghra hitaṃ sarvajanasya ca 9 ato 'nyathā cet kriyate na hitaṃ no bhaviṣyati tavāpy akīrtiḥ sakalā bhaviṣyati na saṃśayaḥ 10 kīrtirakṣaṇam ātiṣṭha kīrtir hi paramaṃ balam naṣṭakīrter manuṣyasya jīvitaṃ hy aphalaṃ smṛtam 11 yāvat kīrtir manuṣyasya na praṇaśyati kaurava tāvaj jīvati gāndhāre naṣṭakīrtis tu naśyati 12 tam imaṃ samupātiṣṭha dharmaṃ kurukulocitam anurūpaṃ mahābāho pūrveṣām ātmanaḥ kuru 13 diṣṭyā dharanti te vīrā diṣṭyā jīvati sā pṛthā diṣṭyā purocanaḥ pāpo nasakāmo 'tyayaṃ gataḥ 14 tadā prabhṛti gāndhāre na śaknomy abhivīkṣitum loke prāṇabhṛtāṃ kaṃ cic chrutvā kuntīṃ tathāgatām 15 na cāpi doṣeṇa tathā loko vaiti purocanam yathā tvāṃ puruṣavyāghra loko doṣeṇa gacchati 16 tad idaṃ jīvitaṃ teṣāṃ tava kalmaṣanāśanam saṃmantavyaṃ mahārāja pāṇḍavānāṃ ca darśanam 17 na cāpi teṣāṃ vīrāṇāṃ jīvatāṃ kurunandana pitryo 'ṃśaḥ śakya ādātum api vajrabhṛtā svayam 18 te hi sarve sthitā dharme sarve caivaikacetasaḥ adharmeṇa nirastāś ca tulye rājye viśeṣataḥ 19 yadi dharmas tvayā kāryo yadi kāryaṃ priyaṃ ca me kṣemaṃ ca yadi kartavyaṃ teṣām ardhaṃ pradīyatām
	< zpět	Kniha 1  -  Ādiparvan	kapitola 196.
	1 droṇa uvāca 1 mantrāya samupānītair dhṛtarāṣṭrahitair nṛpa dharmyaṃ pathyaṃ yaśasyaṃ ca vācyam ity anuśuśrumaḥ 2 mamāpy eṣā matis tāta yā bhīṣmasya mahātmanaḥ saṃvibhajyās tu kaunteyā dharma eṣa sanātanaḥ 3 preṣyatāṃ drupadāyāśu naraḥ kaś cit priyaṃvadaḥ bahulaṃ ratnam ādāya teṣām arthāya bhārata 4 mithaḥ kṛtyaṃ ca tasmai sa ādāya bahu gacchatu vṛddhiṃ ca paramāṃ brūyāt tatsaṃyogodbhavāṃ tathā 5 saṃprīyamāṇaṃ tvāṃ brūyād rājan dūryodhanaṃ tathā asakṛd drupade caiva dhṛṣṭadyumne ca bhārata 6 ucitatvaṃ priyatvaṃ ca yogasyāpi ca varṇayet punaḥ punaś ca kaunteyān mādrīputrau ca sāntvayan 7 hiraṇmayāni śubhrāṇi bahūny ābharaṇāni ca vacanāt tava rājendra draupadyāḥ saṃprayacchatu 8 tathā drupadaputrāṇāṃ sarveṣāṃ bharatarṣabha pāṇḍavānāṃ ca sarveṣāṃ kuntyā yuktāni yāni ca 9 evaṃ sāntvasamāyuktaṃ drupadaṃ pāṇḍavaiḥ saha uktvāthānantaraṃ brūyāt teṣām āgamanaṃ prati 10 anujñāteṣu vīreṣu balaṃ gacchatu śobhanam duḥśāsano vikarṇaś ca pāṇḍavān ānayantv iha 11 tatas te pārthivaśreṣṭha pūjyamānāḥ sadā tvayā prakṛtīnām anumate pade sthāsyanti paitṛke 12 evaṃ tava mahārāja teṣu putreṣu caiva ha vṛttam aupayikaṃ manye bhīṣmeṇa saha bhārata 13 karṇa uvāca 13 yojitāv arthamānābhyāṃ sarvakāryeṣv anantarau na mantrayetāṃ tvacchreyaḥ kim adbhutataraṃ tataḥ 14 duṣṭena manasā yo vai pracchannenāntarātmanā brūyān niḥśreyasaṃ nāma kathaṃ kuryāt satāṃ matam 15 na mitrāṇy arthakṛcchreṣu śreyase vetarāya vā vidhipūrvaṃ hi sarvasya duḥkhaṃ vā yadi vā sukham 16 kṛtaprajño 'kṛtaprajño bālo vṛddhaś ca mānavaḥ sasahāyo 'sahāyaś ca sarvaṃ sarvatra vindati 17 śrūyate hi purā kaś cid ambuvīca iti śrutaḥ āsīd rājagṛhe rājā māgadhānāṃ mahīkṣitām 18 sa hīnaḥ karaṇaiḥ sarvair ucchvāsaparamo nṛpaḥ amātyasaṃsthaḥ kāryeṣu sarveṣv evābhavat tadā 19 tasyāmātyo mahākarṇir babhūvaikeśvaraḥ purā sa labdhabalam ātmānaṃ manyamāno 'vamanyate 20 sa rājña upabhogyāni striyo ratnadhanāni ca ādade sarvaśo mūḍha aiśvaryaṃ ca svayaṃ tadā 21 tad ādāya ca lubdhasya lābhāl lobho vyavardhata tathā hi sarvam ādāya rājyam asya jihīrṣati 22 hīnasya karaṇaiḥ sarvair ucchvāsaparamasya ca yatamāno 'pi tad rājyaṃ na śaśāketi naḥ śrutam 23 kim anyad vihitān nūnaṃ tasya sā puruṣendratā yadi te vihitaṃ rājyaṃ bhaviṣyati viśāṃ pate 24 miṣataḥ sarvalokasya sthāsyate tvayi tad dhruvam ato 'nyathā ced vihitaṃ yatamāno na lapsyase 25 evaṃ vidvann upādatsva mantriṇāṃ sādhv asādhutām duṣṭānāṃ caiva boddhavyam aduṣṭānāṃ ca bhāṣitam 26 droṇa uvāca 26 vidma te bhāvadoṣeṇa yadartham idam ucyate duṣṭaḥ pāṇḍavahetos tvaṃ doṣaṃ khyāpayase hi naḥ 27 hitaṃ tu paramaṃ karṇa bravīmi kuruvardhanam atha tvaṃ manyase duṣṭaṃ brūhi yat paramaṃ hitam 28 ato 'nyathā cet kriyate yad bravīmi paraṃ hitam kuravo vinaśiṣyanti nacireṇeti me matiḥ
	< zpět	Kniha 1  -  Ādiparvan	kapitola 197.
	1 vidura uvāca 1 rājan niḥsaṃśayaṃ śreyo vācyas tvam asi bāndhavaiḥ na tv aśuśrūṣamāṇeṣu vākyaṃ saṃpratitiṣṭhati 2 hitaṃ hi tava tad vākyam uktavān kurusattamaḥ bhīṣmaḥ śāṃtanavo rājan pratigṛhṇāsi tan na ca 3 tathā droṇena bahudhā bhāṣitaṃ hitam uttamam tac ca rādhāsutaḥ karṇo manyate na hitaṃ tava 4 cintayaṃś ca na paśyāmi rājaṃs tava suhṛttamam ābhyāṃ puruṣasiṃhābhyāṃ yo vā syāt prajñayādhikaḥ 5 imau hi vṛddhau vayasā prajñayā ca śrutena ca samau ca tvayi rājendra teṣu pāṇḍusuteṣu ca 6 dharme cānavamau rājan satyatāyāṃ ca bhārata rāmād dāśaratheś caiva gayāc caiva na saṃśayaḥ 7 na coktavantāv aśreyaḥ purastād api kiṃ cana na cāpy apakṛtaṃ kiṃ cid anayor lakṣyate tvayi 8 tāv imau puruṣavyāghrāv anāgasi nṛpa tvayi na mantrayetāṃ tvac chreyaḥ kathaṃ satyaparākramau 9 prajñāvantau naraśreṣṭhāv asmiṃl loke narādhipa tvannimittam ato nemau kiṃ cij jihmaṃ vadiṣyataḥ iti me naiṣṭhikī buddhir vartate kurunandana 10 na cārthahetor dharmajñau vakṣyataḥ pakṣasaṃśritam etad dhi paramaṃ śreyo menāte tava bhārata 11 duryodhanaprabhṛtayaḥ putrā rājan yathā tava tathaiva pāṇḍaveyās te putrā rājan na saṃśayaḥ 12 teṣu ced ahitaṃ kiṃ cin mantrayeyur abuddhitaḥ mantriṇas te na te śreyaḥ prapaśyanti viśeṣataḥ 13 atha te hṛdaye rājan viśeṣas teṣu vartate antarasthaṃ vivṛṇvānāḥ śreyaḥ kuryur na te dhruvam 14 etadartham imau rājan mahātmānau mahādyutī nocatur vivṛtaṃ kiṃ cin na hy eṣa tava niścayaḥ 15 yac cāpy aśakyatāṃ teṣām āhatuḥ puruṣarṣabhau tat tathā puruṣavyāghra tava tad bhadram astu te 16 kathaṃ hi pāṇḍavaḥ śrīmān savyasācī paraṃtapaḥ śakyo vijetuṃ saṃgrāme rājan maghavatā api 17 bhīmaseno mahābāhur nāgāyutabalo mahān kathaṃ hi yudhi śakyeta vijetum amarair api 18 tathaiva kṛtinau yuddhe yamau yamasutāv iva kathaṃ viṣahituṃ śakyau raṇe jīvitum icchatā 19 yasmin dhṛtir anukrośaḥ kṣamā satyaṃ parākramaḥ nityāni pāṇḍavaśreṣṭhe sa jīyeta kathaṃ raṇe 20 yeṣāṃ pakṣadharo rāmo yeṣāṃ mantrī janārdanaḥ kiṃ nu tair ajitaṃ saṃkhye yeṣāṃ pakṣe ca sātyakiḥ 21 drupadaḥ śvaśuro yeṣāṃ yeṣāṃ śyālāś ca pārṣatāḥ dhṛṣṭadyumnamukhā vīrā bhrātaro drupadātmajāḥ 22 so 'śakyatāṃ ca vijñāya teṣām agreṇa bhārata dāyādyatāṃ ca dharmeṇa samyak teṣu samācara 23 idaṃ nirdigdham ayaśaḥ purocanakṛtaṃ mahat teṣām anugraheṇādya rājan prakṣālayātmanaḥ 24 drupado 'pi mahān rājā kṛtavairaś ca naḥ purā tasya saṃgrahaṇaṃ rājan svapakṣasya vivardhanam 25 balavantaś ca dāśārhā bahavaś ca viśāṃ pate yataḥ kṛṣṇas tatas te syur yataḥ kṛṣṇas tato jayaḥ 26 yac ca sāmnaiva śakyeta kāryaṃ sādhayituṃ nṛpa ko daivaśaptas tat kārtuṃ vigraheṇa samācaret 27 śrutvā ca jīvataḥ pārthān paurajānapado janaḥ balavad darśane gṛdhnus teṣāṃ rājan kuru priyam 28 duryodhanaś ca karṇaś ca śakuniś cāpi saubalaḥ adharmayuktā duṣprajñā bālā maiṣāṃ vacaḥ kṛthāḥ 29 uktam etan mayā rājan purā guṇavatas tava duryodhanāparādhena prajeyaṃ vinaśiṣyati
	< zpět	Kniha 1  -  Ādiparvan	kapitola 198.
	1 dhṛtarāṣṭra uvāca 1 bhīṣmaḥ śāṃtanavo vidvān droṇaś ca bhagavān ṛṣiḥ hitaṃ paramakaṃ vākyaṃ tvaṃ ca satyaṃ bravīṣi mām 2 yathaiva pāṇḍos te vīrāḥ kuntīputrā mahārathāḥ tathaiva dharmataḥ sarve mama putrā na saṃśayaḥ 3 yathaiva mama putrāṇām idaṃ rājyaṃ vidhīyate tathaiva pāṇḍuputrāṇām idaṃ rājyaṃ na saṃśayaḥ 4 kṣattar ānaya gacchaitān saha mātrā susatkṛtān tayā ca devarūpiṇyā kṛṣṇayā saha bhārata 5 diṣṭyā jīvanti te pārthā diṣṭyā jīvati sā pṛthā diṣṭyā drupadakanyāṃ ca labdhavanto mahārathāḥ 6 diṣṭyā vardhāmahe sarve diṣṭyā śāntaḥ purocanaḥ diṣṭyā mama paraṃ duḥkham apanītaṃ mahādyute 7 vaiśaṃpāyana uvāca 7 tato jagāma viduro dhṛtarāṣṭrasya śāsanāt sakāśaṃ yajñasenasya pāṇḍavānāṃ ca bhārata 8 tatra gatvā sa dharmajñaḥ sarvaśāstraviśāradaḥ drupadaṃ nyāyato rājan saṃyuktam upatasthivān 9 sa cāpi pratijagrāha dharmeṇa viduraṃ tataḥ cakratuś ca yathānyāyaṃ kuśalapraśnasaṃvidam 10 dadarśa pāṇḍavāṃs tatra vāsudevaṃ ca bhārata snehāt pariṣvajya sa tān papracchānāmayaṃ tataḥ 11 taiś cāpy amitabuddhiḥ sa pūjito 'tha yathākramam vacanād dhṛtarāṣṭrasya snehayuktaṃ punaḥ punaḥ 12 papracchānāmayaṃ rājaṃs tatas tān pāṇḍunandanān pradadau cāpi ratnāni vividhāni vasūni ca 13 pāṇḍavānāṃ ca kuntyāś ca draupadyāś ca viśāṃ pate drupadasya ca putrāṇāṃ yathā dattāni kauravaiḥ 14 provāca cāmitamatiḥ praśritaṃ vinayānvitaḥ drupadaṃ pāṇḍuputrāṇāṃ saṃnidhau keśavasya ca 15 rājañ śṛṇu sahāmātyaḥ saputraś ca vaco mama dhṛtarāṣṭraḥ saputras tvāṃ sahāmātyaḥ sabāndhavaḥ 16 abravīt kuśalaṃ rājan prīyamāṇaḥ punaḥ punaḥ prītimāṃs te dṛḍhaṃ cāpi saṃbandhena narādhipa 17 tathā bhīṣmaḥ śāṃtanavaḥ kauravaiḥ saha sarvaśaḥ kuśalaṃ tvāṃ mahāprājñaḥ sarvataḥ paripṛcchati 18 bhāradvājo maheṣvāso droṇaḥ priyasakhas tava samāśleṣam upetya tvāṃ kuśalaṃ paripṛcchati 19 dhṛtarāṣṭraś ca pāñcālya tvayā saṃbandham īyivān kṛtārthaṃ manyate 'tmānaṃ tathā sarve 'pi kauravāḥ 20 na tathā rājyasaṃprāptis teṣāṃ prītikarī matā yathā saṃbandhakaṃ prāpya yajñasena tvayā saha 21 etad viditvā tu bhavān prasthāpayatu pāṇḍavān draṣṭuṃ hi pāṇḍudāyādāṃs tvarante kuravo bhṛśam 22 viproṣitā dīrghakālam ime cāpi nararṣabhāḥ utsukā nagaraṃ draṣṭuṃ bhaviṣyanti pṛthā tathā 23 kṛṣṇām api ca pāñcālīṃ sarvāḥ kuruvarastriyaḥ draṣṭukāmāḥ pratīkṣante puraṃ ca viṣayaṃ ca naḥ 24 sa bhavān pāṇḍuputrāṇām ājñāpayatu māciram gamanaṃ sahadārāṇām etad āgamanaṃ mama 25 visṛṣṭeṣu tvayā rājan pāṇḍaveṣu mahātmasu tato 'haṃ preṣayiṣyāmi dhṛtarāṣṭrasya śīghragān āgamiṣyanti kaunteyāḥ kuntī ca saha kṛṣṇayā
	< zpět	Kniha 1  -  Ādiparvan	kapitola 199.
	1 drupada uvāca 1 evam etan mahāprājña yathāttha vidurādya mām mamāpi paramo harṣaḥ saṃbandhe 'smin kṛte vibho 2 gamanaṃ cāpi yuktaṃ syād gṛham eṣāṃ mahātmanām na tu tāvan mayā yuktam etad vaktuṃ svayaṃ girā 3 yadā tu manyate vīraḥ kuntīputro yudhiṣṭhiraḥ bhīmasenārjunau caiva yamau ca puruṣarṣabhau 4 rāmakṛṣṇau ca dharmajñau tadā gacchantu pāṇḍavāḥ etau hi puruṣavyāghrāv eṣāṃ priyahite ratau 5 yudhiṣṭhira uvāca 5 paravanto vayaṃ rājaṃs tvayi sarve sahānugāḥ yathā vakṣyasi naḥ prītyā kariṣyāmas tathā vayam 6 vaiśaṃpāyana uvāca 6 tato 'bravīd vāsudevo gamanaṃ mama rocate yathā vā manyate rājā drupadaḥ sarvadharmavit 7 drupada uvāca 7 yathaiva manyate vīro dāśārhaḥ puruṣottamaḥ prāptakālaṃ mahābāhuḥ sā buddhir niścitā mama 8 yathaiva hi mahābhāgāḥ kaunteyā mama sāṃpratam tathaiva vāsudevasya pāṇḍuputrā na saṃśayaḥ 9 na tad dhyāyati kaunteyo dharmaputro yudhiṣṭhiraḥ yad eṣāṃ puruṣavyāghraḥ śreyo dhyāyati keśavaḥ 10 vaiśaṃpāyana uvāca 10 tatas te samanujñātā drupadena mahātmanā pāṇḍavāś caiva kṛṣṇaś ca viduraś ca mahāmatiḥ 11 ādāya draupadīṃ kṛṣṇāṃ kuntīṃ caiva yaśasvinīm savihāraṃ sukhaṃ jagmur nagaraṃ nāgasāhvayam 12 śrutvā copasthitān vīrān dhṛtarāṣṭro 'pi kauravaḥ pratigrahāya pāṇḍūnāṃ preṣayām āsa kauravān 13 vikarṇaṃ ca maheṣvāsaṃ citrasenaṃ ca bhārata droṇaṃ ca parameṣvāsaṃ gautamaṃ kṛpam eva ca 14 tais te parivṛtā vīrāḥ śobhamānā mahārathāḥ nagaraṃ hāstinapuraṃ śanaiḥ praviviśus tadā 15 kautūhalena nagaraṃ dīryamāṇam ivābhavat yatra te puruṣavyāghrāḥ śokaduḥkhavināśanāḥ 16 tata uccāvacā vācaḥ priyāḥ priyacikīrṣubhiḥ udīritā aśṛṇvaṃs te pāṇḍavā hṛdayaṃgamāḥ 17 ayaṃ sa puruṣavyāghraḥ punar āyāti dharmavit yo naḥ svān iva dāyādān dharmeṇa parirakṣati 18 adya pāṇḍur mahārājo vanād iva vanapriyaḥ āgataḥ priyam asmākaṃ cikīrṣur nātra saṃśayaḥ 19 kiṃ nu nādya kṛtaṃ tāvat sarveṣāṃ naḥ paraṃ priyam yan naḥ kuntīsutā vīrā bhartāraḥ punarāgatāḥ 20 yadi dattaṃ yadi hutaṃ vidyate yadi nas tapaḥ tena tiṣṭhantu nagare pāṇḍavāḥ śaradāṃ śatam 21 tatas te dhṛtarāṣṭrasya bhīṣmasya ca mahātmanaḥ anyeṣāṃ ca tadarhāṇāṃ cakruḥ pādābhivandanam 22 kṛtvā tu kuśalapraśnaṃ sarveṇa nagareṇa te samāviśanta veśmāni dhṛtarāṣṭrasya śāsanāt 23 viśrāntās te mahātmānaḥ kaṃ cit kālaṃ mahābalāḥ āhūtā dhṛtarāṣṭreṇa rājñā śāṃtanavena ca 24 dhṛtarāṣṭra uvāca 24 bhrātṛbhiḥ saha kaunteya nibodhedaṃ vaco mama punar vo vigraho mā bhūt khāṇḍavaprastham āviśa 25 na ca vo vasatas tatra kaś cic chaktaḥ prabādhitum saṃrakṣyamāṇān pārthena tridaśān iva vajriṇā ardhaṃ rājyasya saṃprāpya khāṇḍavaprastham āviśa 26 vaiśaṃpāyana uvāca 26 pratigṛhya tu tad vākyaṃ nṛpaṃ sarve praṇamya ca pratasthire tato ghoraṃ vanaṃ tan manujarṣabhāḥ ardhaṃ rājyasya saṃprāpya khāṇḍavaprastham āviśan 27 tatas te pāṇḍavās tatra gatvā kṛṣṇapurogamāḥ maṇḍayāṃ cakrire tad vai puraṃ svargavad acyutāḥ 28 tataḥ puṇye śive deśe śāntiṃ kṛtvā mahārathāḥ nagaraṃ māpayām āsur dvaipāyanapurogamāḥ 29 sāgarapratirūpābhiḥ parikhābhir alaṃkṛtam prākāreṇa ca saṃpannaṃ divam āvṛtya tiṣṭhatā 30 pāṇḍurābhraprakāśena himarāśinibhena ca śuśubhe tat puraśreṣṭhaṃ nāgair bhogavatī yathā 31 dvipakṣagaruḍaprakhyair dvārair ghorapradarśanaiḥ guptam abhracayaprakhyair gopurair mandaropamaiḥ 32 vividhair atinirviddhaiḥ śastropetaiḥ susaṃvṛtaiḥ śaktibhiś cāvṛtaṃ tad dhi dvijihvair iva pannagaiḥ talpaiś cābhyāsikair yuktaṃ śuśubhe yodharakṣitam 33 tīkṣṇāṅkuśaśataghnībhir yantrajālaiś ca śobhitam āyasaiś ca mahācakraiḥ śuśubhe tat purottamam 34 suvibhaktamahārathyaṃ devatābādhavarjitam virocamānaṃ vividhaiḥ pāṇḍurair bhavanottamaiḥ 35 tat triviṣṭapasaṃkāśam indraprasthaṃ vyarocata meghavṛndam ivākāśe vṛddhaṃ vidyutsamāvṛtam 36 tatra ramye śubhe deśe kauravyasya niveśanam śuśubhe dhanasaṃpūrṇaṃ dhanādhyakṣakṣayopamam 37 tatrāgacchan dvijā rājan sarvavedavidāṃ varāḥ nivāsaṃ rocayanti sma sarvabhāṣāvidas tathā 38 vaṇijaś cābhyayus tatra deśe digbhyo dhanārthinaḥ sarvaśilpavidaś caiva vāsāyābhyāgamaṃs tadā 39 udyānāni ca ramyāṇi nagarasya samantataḥ āmrair āmrātakair nīpair aśokaiś campakais tathā 40 puṃnāgair nāgapuṣpaiś ca lakucaiḥ panasais tathā śālatālakadambaiś ca bakulaiś ca saketakaiḥ 41 manoharaiḥ puṣpitaiś ca phalabhārāvanāmitaiḥ prācīnāmalakair lodhrair aṅkolaiś ca supuṣpitaiḥ 42 jambūbhiḥ pāṭalābhiś ca kubjakair atimuktakaiḥ karavīraiḥ pārijātair anyaiś ca vividhair drumaiḥ 43 nityapuṣpaphalopetair nānādvijagaṇāyutam mattabarhiṇasaṃghuṣṭaṃ kokilaiś ca sadāmadaiḥ 44 gṛhair ādarśavimalair vividhaiś ca latāgṛhaiḥ manoharaiś citragṛhais tathā jagatiparvataiḥ vāpībhir vividhābhiś ca pūrṇābhiḥ paramāmbhasā 45 sarobhir atiramyaiś ca padmotpalasugandhibhiḥ haṃsakāraṇḍavayutaiś cakravākopaśobhitaiḥ 46 ramyāś ca vividhās tatra puṣkariṇyo vanāvṛtāḥ taḍāgāni ca ramyāṇi bṛhanti ca mahānti ca 47 teṣāṃ puṇyajanopetaṃ rāṣṭram āvasatāṃ mahat pāṇḍavānāṃ mahārāja śaśvat prītir avardhata 48 tatra bhīṣmeṇa rājñā ca dharmapraṇayane kṛte pāṇḍavāḥ samapadyanta khāṇḍavaprasthavāsinaḥ 49 pañcabhis tair maheṣvāsair indrakalpaiḥ samanvitam śuśubhe tat puraśreṣṭhaṃ nāgair bhogavatī yathā 50 tān niveśya tato vīro rāmeṇa saha keśavaḥ yayau dvāravatīṃ rājan pāṇḍavānumate tadā
	< zpět	Kniha 1  -  Ādiparvan	kapitola 200.
	1 janamejaya uvāca 1 evaṃ saṃprāpya rājyaṃ tad indraprasthe tapodhana ata ūrdhvaṃ mahātmānaḥ kim akurvanta pāṇḍavāḥ 2 sarva eva mahātmānaḥ pūrve mama pitāmahāḥ draupadī dharmapatnī ca kathaṃ tān anvavartata 3 kathaṃ vā pañca kṛṣṇāyām ekasyāṃ te narādhipāḥ vartamānā mahābhāgā nābhidyanta parasparam 4 śrotum icchāmy ahaṃ sarvaṃ vistareṇa tapodhana teṣāṃ ceṣṭitam anyonyaṃ yuktānāṃ kṛṣṇayā tayā 5 vaiśaṃpāyana uvāca 5 dhṛtarāṣṭrābhyanujñātāḥ kṛṣṇayā saha pāṇḍavāḥ remire puruṣavyāghrāḥ prāptarājyāḥ paraṃtapāḥ 6 prāpya rājyaṃ mahātejāḥ satyasaṃdho yudhiṣṭhiraḥ pālayām āsa dharmeṇa pṛthivīṃ bhrātṛbhiḥ saha 7 jitārayo mahāprājñāḥ satyadharmaparāyaṇāḥ mudaṃ paramikāṃ prāptās tatroṣuḥ pāṇḍunandanāḥ 8 kurvāṇāḥ paurakāryāṇi sarvāṇi puruṣarṣabhāḥ āsāṃ cakrur mahārheṣu pārthiveṣv āsaneṣu ca 9 atha teṣūpaviṣṭeṣu sarveṣv eva mahātmasu nāradas tv atha devarṣir ājagāma yadṛcchayā āsanaṃ ruciraṃ tasmai pradadau svaṃ yudhiṣṭhiraḥ 10 devarṣer upaviṣṭasya svayam arghyaṃ yathāvidhi prādād yudhiṣṭhiro dhīmān rājyaṃ cāsmai nyavedayat 11 pratigṛhya tu tāṃ pūjām ṛṣiḥ prītamanābhavat āśīrbhir vardhayitvā tu tam uvācāsyatām iti 12 niṣasādābhyanujñātas tato rājā yudhiṣṭhiraḥ preṣayām āsa kṛṣṇāyai bhagavantam upasthitam 13 śrutvaiva draupadī cāpi śucir bhūtvā samāhitā jagāma tatra yatrāste nāradaḥ pāṇḍavaiḥ saha 14 tasyābhivādya caraṇau devarṣer dharmacāriṇī kṛtāñjaliḥ susaṃvītā sthitātha drupadātmajā 15 tasyāś cāpi sa dharmātmā satyavāg ṛṣisattamaḥ āśiṣo vividhāḥ procya rājaputryās tu nāradaḥ gamyatām iti hovāca bhagavāṃs tām aninditām 16 gatāyām atha kṛṣṇāyāṃ yudhiṣṭhirapurogamān vivikte pāṇḍavān sarvān uvāca bhagavān ṛṣiḥ 17 pāñcālī bhavatām ekā dharmapatnī yaśasvinī yathā vo nātra bhedaḥ syāt tathā nītir vidhīyatām 18 sundopasundāv asurau bhrātarau sahitāv ubhau āstām avadhyāv anyeṣāṃ triṣu lokeṣu viśrutau 19 ekarājyāv ekagṛhāv ekaśayyāsanāśanau tilottamāyās tau hetor anyonyam abhijaghnatuḥ 20 rakṣyatāṃ sauhṛdaṃ tasmād anyonyapratibhāvikam yathā vo nātra bhedaḥ syāt tat kuruṣva yudhiṣṭhira 21 yudhiṣṭhira uvāca 21 sundopasundāv asurau kasya putrau mahāmune utpannaś ca kathaṃ bhedaḥ kathaṃ cānyonyam aghnatām 22 apsarā devakanyā vā kasya caiṣā tilottamā yasyāḥ kāmena saṃmattau jaghnatus tau parasparam 23 etat sarvaṃ yathāvṛttaṃ vistareṇa tapodhana śrotum icchāmahe vipra paraṃ kautūhalaṃ hi naḥ